Wat is een natriumbeperkt dieet?

Iedereen heeft natrium nodig. Het speelt namelijk een belangrijke rol in de vochtregulering van ons lichaam. Natrium is een stofje dat in zout zit en zorgt voor zowel de positieve als negatieve gezondheidseffecten van zout. Het zit in allerlei voedingsmiddelen, maar zout is bij uitstek de grootste bron van natrium (1). Om deze reden wordt een natriumbeperkt dieet ook wel een zoutarm dieet genoemd. 

Voor sommige mensen is het belangrijk om niet te veel natrium binnen te krijgen, bijvoorbeeld bij hartproblemen of een verhoogde bloeddruk. Als je minder natrium wilt binnen krijgen, kun je het beste minder zout eten. Bij zowel een zoutarm als natriumbeperkt dieet eet je dus eigenlijk gewoon minder zout.

Je weet misschien wel wat een zoutarm dieet is, maar wat is een natriumbeperkt dieet dan eigenlijk? Vaak wordt deze term ook gebruikt voor een zoutarm dieet, maar het is niet helemaal hetzelfde. Op deze pagina lees je wat een natriumbeperkt dieet precies inhoudt, hoe het verschilt met een zoutarm dieet en hoeveel natrium je binnen mag krijgen op een dag. Ook vind je op deze pagina een aantal handige tips voor het eten van minder natrium.

Hoeveel natrium eten per dag? 

Vanwege de negatieve gezondheidseffecten van te veel zout eten, adviseert de Hartstichting om niet meer dan 6 gram zout per dag te eten. Het is geen goed idee om natrium helemaal uit je dieet te bannen, omdat je lichaam dit gewoon nodig heeft. Eet dus gewoon zout, maar beperk dit tot 4 of 5 gram per dag. Elke gram zout bevat ongeveer 0,4 gram natrium (2). Als je 4 tot 5 gram zout per dag zou moeten eten, is dat dus 1,6 tot 2 gram natrium. Je krijgt dan de juiste hoeveelheid natrium binnen: niet te veel en niet te weinig.

Hart- en vaatziekten10
Nierziekten30
Hartfalen20
Hoge bloeddruk40

Waar op letten bij een natriumbeperkt dieet?

Als je een natriumbeperkt dieet volgt, is het belangrijk om te letten op je dagelijkse zoutinname. Wist je dat we zo’n 80% zout binnenkrijgen door bewerkte producten zoals brood, kaas en snacks? Probeer dus minder bewerkte producten te eten en kook met minder zout. Zo krijg je al een hoop minder zout binnen. 

Een tip van ons: houd bij wat je eet in een app, zodat je ook zeker weet dat je echt minder zout eet (en niet te weinig zout binnenkrijgt).

Etiketten lezen

Een natriumbeperkt dieet volgen kan eerst best lastig zijn. Hoe kun je namelijk zien hoeveel natrium een product bevat? Het is eigenlijk heel makkelijk: kijk goed naar de etiketten van voedingsmiddelen. Bij de voedingswaarden vind je hoeveel zout of natrium het product bevat. Bovendien wordt het vaak aangegeven op de voorkant van de verpakking of een product zout- of natriumarm is of niet. 

Dit maakt het een stukje makkelijker om de juiste voedingsmiddelen te vinden bij een natriumbeperkt dieet. Hieronder vind je een overzicht van de meest gebruikte termen en de hoeveelheden natrium of zout (3):

  • Natriumvrij: maximaal 0,005 gram natrium per 100 gram
  • Zoutloos: maximaal 0,013 gram zout per 100 gram
  • Zeer laag natriumgehalte: maximaal 0,04 gram natrium per 100 gram
  • Zeer laag zoutgehalte: maximaal 0,1 gram zout per 100 gram
  • Natriumarm product: maximaal  0,12 gram natrium per 100 gram product
  • Zoutarm product: maximaal 0,3 gram zout per 100 gram product
  • Verlaagd natrium gehalte: minimaal 25% minder natrium dan een vergelijkbaar product.
  • Product met een verlaagd zoutgehalte: minimaal 25% minder zout dan een vergelijkbaar product
  • Zonder zout: geen natrium-zouten toegevoegd bij de bereiding. Bijvoorbeeld: ‘ongezouten’, ‘bereid zonder zout’ of ‘geen zout toegevoegd.

Als een van de bovengenoemde termen op de verpakking genoemd staat, is het vaak iets eenvoudiger om een zoutarm of natriumarm product te vinden. Deze termen worden vaak groot op de voorzijde vermeld. Bij zoutarme producten of producten zonder zout betekent dit echter niet meteen dat ze helemaal geen zout bevatten en geschikt zijn voor een natriumbeperkt dieet. Daarom blijft het belangrijk om ook altijd de voedingswaarden op het etiket te bekijken.

Voedingsmiddelen met natrium

Als je een natriumbeperkt dieet volgt, eet je zo veel mogelijk zoutarme producten. Daarnaast voeg je weinig tot geen zout meer toe tijdens het koken. Je hoeft dus alleen te minderen met voedingsmiddelen die veel zout en natrium bevatten. Zout is namelijk de allergrootste bron van natrium. Je hoeft dus niet te minderen met voedingsmiddelen die weinig zout bevatten en in verhouding wat meer natrium. Wil je berekenen hoeveel natrium je binnenkrijgt per dag? Bekijk dan de voedingswaarden per product. De hoeveelheden natrium tel je vervolgens bij elkaar op. Staat alleen aangegeven hoeveel zout het product bevat? Bereken dan de hoeveelheid natrium door het aantal gram zout maal 0,4 te doen. 

Voedingsmiddelen die veel zout (en dus ook natrium) bevatten (4):

  • Sauzen en soepen
  • Bouillonblokjes
  • Mosterd
  • Ketjap en sojasaus
  • Gemengde kruiden
  • Kaas
  • Gerookte vis
  • Kant-en-klare vleesproducten, zoals hamburgers en rookworst
  • Vleeswaren, zoals rookvlees, spek en rauwe ham
  • Kant-en-klaarmaaltijden
  • Chips en zoutjes
  • Gefrituurde snacks

Producten

Wat is natrium?

Natrium is een stofje dat in zout en in andere producten zit. Voor ons is zout echter de grootste bron van natrium. Elke gram zout bevat 0,4 gram natrium.

Wat is een natriumbeperkt dieet?

Een natriumbeperkt dieet is een dieet waarbij je minder natrium eet. In de praktijk is dit hetzelfde als een zoutarm dieet. Je let hierbij dus op je zoutinname.

Wanneer moet je een natriumbeperkt dieet volgen?

Het is belangrijk om een natriumbeperkt dieet te volgen als je last hebt van je nieren, als je overgewicht hebt of als je een hoge bloeddruk hebt. Een teveel aan natrium kan namelijk leiden tot hart- en vaatziekten of nierproblemen. Verder is het voor iedereen eigenlijk wel belangrijk om te letten op de natriuminname, zodat gezondheidsproblemen kunnen worden voorkomen.

Hoeveel natrium mag je eten bij een natriumbeperkt dieet?

Bij een natriumbeperkt dieet is het aan te raden om in ieder geval niet meer dan 1,6 tot 2 gram natrium per dag te eten. Dit komt neer op 4 tot 5 gram zout. Als je last hebt van gezondheidsproblemen, kan je het beste met je arts of diëtist bespreken hoeveel natrium je per dag mag eten.

nl_NLDutch